60 năm hình thành và phát triển Khoa Cơ khí, Trường Đại học Giao thông vận tải

Ngày 12 tháng 11 năm 2023, tại Hội trường lớn, Trường Đại học Giao thông vận tải - UTC sẽ diễn ra Lễ Kỷ niệm 60 năm thành lập và phát triển Khoa Cơ khí (1963-2023). Đây là sự kiện vô cùng ý nghĩa, đánh dấu bước trưởng thành và là mốc son mở ra chặng đường phát triển mới của Khoa Cơ khí UTC.

Tiền thân của Trường Đại học Giao thông vận tải ngày nay là Trường Cao đẳng công chính, được khai giảng ngày 15/11/1945 dưới chính quyền cách mạng.

Tháng 8 năm 1960, Bộ Giao thông Vận tải quyết định thành lập Ban xây dựng Trường Đại học Giao thông. Trong đó có các thầy giáo thuộc Khoa Cơ khí tham gia, đó là các thầy: Nguyễn Lâm Hoè, Nguyễn Xuân Liên, Vũ Thế Lộc, được giao biên soạn kế hoạch đào tạo kỹ sư chuyên ngành cơ khí: Đầu máy - Toa xe, Máy xây dựng và xếp dỡ.

Ngày 06 tháng 01 năm 1960, lớp đại học tại chức Đầu máy - Toa xe đầu tiên của trường được khai giảng do Tổng cục Đường sắt tổ chức, gồm 35 cán bộ kỹ thuật về đầu máy hơi nước và toa xe.

Ngày 01 tháng 12 năm 1960, khóa 1 hệ đào tạo chính quy khai giảng, lớp Quản lý cơ khí là một trong 6 lớp đầu tiên của trường.

Lễ tốt nghiệp khóa 1 Lớp Công trình và Lớp Cơ khí của Trường Đại học GTVT.

Ngày 24 tháng 3 năm 1963, Thủ tướng chính phủ Phạm Văn Đồng đã ký quyết định số 42/CP, chính thức thành lập Trường Đại học Giao thông Vận tải (GTVT).

Khoa Cơ khí được thành lập vào tháng 12 năm 1963, do thầy Nguyễn Văn Lân (Văn Chinh) làm Trưởng khoa. Thời điểm này Khoa Cơ khí gồm 03 bộ môn: Đầu máy - Toa xe, Máy xây dựng - Xếp dỡ, Tầu thủy.

Năm 1998, Khoa được tách thành Khoa Cơ khí và Khoa Điện - Điện tử.

Sau 60 năm xây dựng và phát triển, Khoa Cơ khí có 08 bộ môn và tại Phân hiệu TP. Hồ Chí Minh có 01 bộ môn, với lực lượng 84 giảng viên và 02 chuyên viên văn phòng khoa. Trong 82 giảng viên có 11 Phó giáo sư, 37 Tiến sĩ, 34 Thạc sỹ (9 nghiên cứu sinh). Giảng viên có trình độ tiến sỹ trở lên là 46 (chiếm 56,1%), trong đó có 11 phó giáo sư (chiếm tỷ lệ 13,4%). Khoa có nhiệm vụ đào tạo các hệ đại học chính quy, vừa làm vừa học, liên thông, thạc sỹ và tiến sỹ.

Tập thể Giảng viên Khoa Cơ tháng 10 năm 2020.

Từ lớp tại chức Đầu máy - Toa xe khai giảng đầu tiên cho đến nay đã có hàng vạn kỹ sư, hàng trăm thạc sỹ và tiến sỹ tốt nghiệp ra trường. Khoa Cơ khí đã, đang liên tục phát triển và trưởng thành, xứng đáng là trung tâm đào tạo cán bộ khoa học kỹ thuật, cán bộ quản lý của ngành Cơ khí Giao thông vận tải.

Hiện nay, Khoa Cơ khí phụ trách 5 ngành đào tạo đại học chính quy, 02 ngành đào tạo thạc sỹ, 01 ngành đào tạo tiến sỹ. Ngoài ra, còn có 5 ngành đào tạo hệ liên thông cao đẳng lên đại học, 5 ngành đào tạo hệ vừa làm vừa học và 5 ngành bằng 2 đại học. Số lượng sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh Khoa đang quản lý hiện nay khoảng 4.600 người học.

Khoa Cơ khí là một trong những trung tâm nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ hàng đầu trong ngành giao thông vận tải về các lĩnh vực Phương tiện đường sắt, Máy xây dựng, Kỹ thuật ô tô, Kỹ thuật nhiệt, Công nghệ chế tạo cơ khí, Tự động hóa thiết kế cơ khí, Máy động lực, Cơ điện tử.

Trạm trộn bê tông nhựa nóng 80T/h

Máy quét đường

Được Nhà trường tạo điều kiện, các thiết bị thí nghiệm phục vụ công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ của Khoa ngày càng tăng về số lượng và mức độ hiện đại, đáp ứng nhu cầu của cán bộ giảng viên và người học.

Với đội ngũ cán bộ khoa học cùng với cơ sở vật chất hiện có, Khoa Cơ khí có thể tham gia nghiên cứu, thực hiện các dự án trên các lĩnh vực: nghiên cứu công nghệ mới, sản xuất thử các sản phẩm, thiết kế, chế tạo các thiết bị cơ khí, cơ khí - điện, điều khiển trên các phương tiện, phục vụ cho ngành giao thông vận tải và các ngành khác.

Tính đến thời điểm này, các cán bộ giảng viên trong Khoa đã thực hiện hàng chục đề tài cấp Nhà nước, cấp bộ trọng điểm và đề tài các cấp khác, đặc biệt có rất nhiều đề tài được đánh giá rất cao trong sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

Không chỉ có thế mạnh trong đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ, tập thể cán bộ giảng viên Khoa Cơ khí còn hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ nhà trường giao, tích cực tham gia các hoạt động tập thể, văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, các phong trào thi đua, chú trọng công tác sinh viên, xây dựng và phát triển Đảng v.v...

Các bộ môn trong khoa liên tục chú trọng công tác xây dựng phát triển lực lượng, đào tạo lực lượng, chú trọng công tác bài giảng giáo trình, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, hướng dẫn sinh viên nghiên cứu khoa học, tham gia cuộc thi Robocon, cuộc thi Robot Sumo, cuộc thi lái xe sinh thái tiết kiệm nhiên liệu do Honda, Shell tổ chức hàng năm… Đặc biệt, trong khía cạnh xây dựng và phát triển lực lượng, Khoa Cơ khí đã có những thay đổi mạnh mẽ.

Đội tuyển sinh viên tham gia cuộc thi Shell Eco-Marathon tại Malaysia năm 2020

Với tinh thần đoàn kết, nhất trí cao trong mọi hoạt động, tập thể cán bộ giảng viên, sinh viên Khoa Cơ khí đã vinh dự nhận được nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước trao tặng, đó là Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1998), Huân chương Lao động hạng Hai (2004). Nhiều cán bộ giảng viên được phong tặng các danh hiệu cao quý như Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú.

Giai đoạn phát triển tới, với thời cơ và vận hội mới, nhất định Khoa Cơ khí, Trường Đại học Giao thông vận tải sẽ có những bước phát triển mới, vượt bậc về mọi mặt. Những thế hệ sinh viên của Khoa sẽ góp phần xây dựng một Việt Nam lớn mạnh, hùng cường, đóng góp tích cực hơn nữa vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập của đất nước.